Home -> Medailles -> Onderscheidingen voor verdienste -> Zilveren Anjer |
Op 29 juni 1940, de eerste verjaardag van Z.K.H. Prins Bernhard der Nederlanden in bezettingstijd, werd door veel mensen geprotesteerd tegen de Duitse bezetting. Dit protest uitte zich in het dragen van een anjer in het knoopsgat. Deze dag zou later bekend staan als 'Anjerdag'. Tien jaar later besloten de Regent en bestuur van het eveneens in 1940 opgerichte Prins Bernhard Cultuurfonds om een onderscheiding in te stellen als blijk van waardering voor personen van onbesproken vaderlands gedrag, die in enigerlei vorm van onverplichte arbeid uitstekende verdiensten hebben verworven voor de Nederlandse cultuur of voor die van de Nederlandse Antillen.
De onderscheiding werd elk jaar, rond de verjaardag van de prins, door hemzelf aan maximaal vijf personen uitgereikt. Na zijn dood heeft Hare Majesteit de Koningin deze taak van haar vader overgenomen.
De oorkonde wordt ondertekend door de voorzitter van het Fonds en de secretaris van de Zilveren Anjer. Op de oorkonde staan het besluit, de gronden van verlening en de materiële grondslag van de onderscheiding beschreven. Deze materiële grondslag wordt gevormd door het legaat van wijlen de soldaat Thijs Taconis, welke als agent voor de Britse Special Operations Executive (SOE) boven bezet Nederland werd geparachuteerd en die in 1944 in het concentratiekamp Mauthausen de dood vond. Thijs Taconis wordt in de oorkonde gememoreerd met de woorden Quae Thijs Taconis - mortuus pro patria anno MCMXLIV legavit pro fundamento sunt (Hetgeen Thijs Taconis, gestorven voor het vaderland in 1944 heeft nagelaten, vormt de grondslag).
Een klokvormige, zilveren medaille. Op de voorzijde staat een anjer afgebeeld, met op diens steel een 'B' voor Bernhard. Langs dit tafereel, in een uitgespaarde rand, aan weerszijden stippellijnen. Langs de onderzijde loopt een lint met daarop de tekst "TUA RES AGITUR" (Het gaat om Uw zaak). De medaille is aan het lint verbonden door middel van een Koninklijke kroon.
Het lint is geel met aan weerszijden een smalle rode baan. Geel en rood zijn de kleuren van het Huis Lippe.
Dit is een zilveren medaille in de vorm van een rood geëmailleerde heraldische roos. Deze roos is die van het wapen van het Huis van Lippe. Op de voorzijde is een gekroonde gestyleerde anjer afgebeeld, waaronder de 'B' van Bernhard. Het omschrift luidt: "TUA RES AGITUR" (Het gaat om Uw zaak). De keerzijde is vlak.
Van dit type zijn miniaturen bekend. Deze miniatuur wijkt af van het modelkruis. De voorzijde vertoont een "B", waarboven een gestyleerde anjer.
Het lint is oranje met aan weerszijden een smalle rode baan. Oranje staat voor het Huis Van Oranje en het rood voor het Huis Lippe.
Van de Zilveren Anjer is een lijst van decorati beschikbaar.
Bax, dr. W.F. (1951). De Nederlandse ridderorden en onderscheidingen. Rotterdam/’s-Gravenhage: Nijgh & Van Ditmar N.V., p. 47.
Evers, mr. C.H. e.a. (1985). Boekwerk Onderscheidingen. Bussum, Uitgeverij Special Interest Publicaties.
Evers, mr. C.H. (2001). Onderscheidingen. Leidraad voor de decoraties van het Koninkrijk der Nederlanden. Amsterdam: De Bataafsche Leeuw.
Meijer, H.G., C.P. Mulder & B.W. Wagenaar (1984). Orders and Decorations of the Netherlands. Venray: eigen uitgave, p. 148-149.
Waltmans, A. (2005). Een betrekkelijk heftig karakter. Thijs Taconis geheim agent Rotterdam 1914 - Mauthausen 1944. Amsterdam: Prins Bernhard Cultuur Fonds.
Zonder auteur (1991). Zilveren Anjer 1950-1991. Amsterdam: Prins Bernhard Cultuurfonds.
Zonder auteur (2004). Zilveren Anjer 1992-2004. Amsterdam: Prins Bernhard Cultuurfonds.
Met dank aan mevrouw A. Waltmans voor correcties en aanvullingen.